Swatting – niebezpieczny żart czy realne zagrożenie?

Swatting to niebezpieczne zjawisko polegające na fałszywym zgłaszaniu poważnych przestępstw, by sprowokować przeważnie policyjną akcję antyterrorystyczną (nazywaną też jako kontrterrorystyczną, a w artykule użyjemy tego pierwszego sformułowania) przeciwko ofierze. Sprawcy wykorzystują anonimowość internetu, by kierować służby pod wskazany adres. Poznaj metody ochrony przed swattingiem i dowiedz się, jak reagować, gdy padniesz jego ofiarą.

Czym jest swatting i skąd się wziął?

Swatting to forma internetowego żartu lub zemsty, polegająca na zgłaszaniu fałszywych doniesień o poważnych przestępstwach rzekomo mających miejsce pod adresem ofiary. Sprawcy, wykorzystując anonimowość sieci, kontaktują się telefonicznie lub mailowo ze służbami i informują np. o rzekomym ataku terrorystycznym, strzelaninie czy wzięciu zakładników. Celem jest sprowokowanie spektakularnej akcji policyjnej z udziałem antyterrorystów.

Termin swatting pochodzi od angielskiego skrótu SWAT (Special Weapons and Tactics), oznaczającego specjalne oddziały policji w USA. Proceder narodził się w środowisku graczy komputerowych, którzy w ten sposób “żartowali” sobie z przeciwników. Z czasem swatting rozprzestrzenił się szerzej, stając się sposobem na dokuczenie nielubianym osobom. Chodzi o to, że gracz grający w tzw. strzelankę może korzystać z głośników, z których wydobywają się dźwięki strzelaniny, co automatycznie może sprowokować oddział policji do radykalnych działań. Często jest też tak, że oddziały AT “wchodzą do akcji” właśnie, gdy życie jest zagrożone, gdy pojawiają się strzały itp.

Choć sprawcom chodzi głównie o ośmieszenie ofiary i narażenie jej na stres, swatting niesie ze sobą realne niebezpieczeństwo. Nieświadome prowokacji służby, działając w dobrej wierze, mogą potraktować zgłoszenie bardzo poważnie. Zdarzały się przypadki, gdy niewinne osoby padały ofiarą brutalnych interwencji, odnosiły obrażenia, a nawet ginęły w wyniku swattingu.

Jak chronić się przed swattingiem?

Całkowita ochrona przed fałszywymi zgłoszeniami nie jest możliwa, ale można podjąć kroki, by zminimalizować ryzyko stania się ofiarą swattingu:

• Dbaj o prywatność w sieci – nie ujawniaj publicznie swoich danych osobowych i adresowych, używaj silnych haseł i włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe.
• Bądź ostrożny w kontaktach online – unikaj konfliktów i prowokowania innych użytkowników, nie podawaj nikomu swojego adresu.
• Zabezpiecz swoje konta – regularnie monitoruj aktywność na swoich profilach, reaguj na podejrzane działania, zgłaszaj próby włamania.
• Skontaktuj się prewencyjnie z lokalnymi służbami – poinformuj policję, że możesz być potencjalnym celem swattingu, zostaw swoje namiary.

Co zrobić, gdy padniesz ofiarą swattingu?

Jeśli podejrzewasz, że stałeś się celem fałszywego zgłoszenia, przede wszystkim zachowaj spokój. Gdy służby zapukają do twoich drzwi:

• Nie stawiaj oporu, wykonuj polecenia (np. połóż się na ziemię, podnieść ręce do góry – ale tylko gdy zostaniesz o to poproszony), nie wykonuj gwałtownych ruchów, nie wkładaj rąk do kieszeni, nie wyciągaj telefonu.
• Wyraźnie zakomunikuj, że padłeś ofiarą swattingu, nie stanowisz zagrożenia.
• Poproś o możliwość wyjaśnienia sytuacji.
• Zabezpiecz korespondencję ze sprawcą (jeśli podejrzewasz kogoś).

Po wszystkim złóż zawiadomienie na policji lub w prokuraturze. Swatting jest przestępstwem ściganym z urzędu. Za fałszywe zawiadomienie o zdarzeniu zagrażającym życiu lub zdrowiu wielu osób grozi kara do 8 lat pozbawienia wolności.

Jak służby radzą sobie ze swattingiem?

Organy ścigania coraz poważniej podchodzą do problemu fałszywych zgłoszeń. Wypracowywane są specjalne procedury weryfikacji autentyczności zawiadomień. Służby starają się działać rozważnie, nie eskalować niepotrzebnie sytuacji i minimalizować ryzyko dla obywateli.

Jak widać na powyższych danych, skala zjawiska swattingu rośnie. Dlatego ważna jest edukacja społeczeństwa na temat zagrożeń z nim związanych. Ofiary muszą wiedzieć, jak postępować, a służby doskonalić swoje metody reagowania. Kluczowa jest też prewencja – im mniej danych o sobie ujawniamy, tym trudniej nas namierzyć potencjalnym sprawcom.

Swatting to nie niewinny żart, ale realne przestępstwo, które może mieć tragiczne konsekwencje. Bądźmy czujni i odpowiedzialni w sieci, nie narażajmy siebie i innych na niebezpieczeństwo – dodaje Maciej Cieśla – Head of Cybersecurity HackerU Polska.

Podsumowanie

Swatting to niebezpieczne zjawisko, o którym musimy mówić głośno, by uświadamiać społeczeństwo i przeciwdziałać jego skutkom. Warto poszerzyć swoją wiedzę na temat cyberbezpieczeństwa, by lepiej chronić siebie i bliskich. Doskonałą okazją do tego są kursy z zakresu cybersecurity, oferowane m.in. przez szkołę HackerU. Pod okiem doświadczonych specjalistów nauczysz się, jak dbać o swoją prywatność i bezpieczeństwo w internecie. Zainwestuj w swoją cyfrową przyszłość już dziś!