Sniffing – na czym polega i jakie są rodzaje? Jakie zagrożenia niesie?

Sniffing to jedna z najbardziej podstępnych technik stosowanych przez hakerów do pozyskiwania poufnych informacji. Polega na przechwytywaniu i analizowaniu danych przesyłanych w sieci komputerowej, często bez wiedzy i zgody użytkowników. Jako eksperci z HackerU w dziedzinie cyberbezpieczeństwa, chcemy podzielić się z Wami wiedzą na temat sniffingu oraz doradzić, jak skutecznie bronić się przed tego typu atakami.

Na czym polega sniffing?

Sniffing to technika polegająca na monitorowaniu i przechwytywaniu pakietów danych przesyłanych w sieci. Osoba przeprowadzająca atak sniffingowy, wykorzystuje specjalne oprogramowanie lub urządzenia do “podsłuchiwania” komunikacji sieciowej zwane snifferami. W ten sposób może uzyskać dostęp do wrażliwych informacji, takich jak hasła, dane logowania, treść wiadomości e-mail czy poufne dokumenty.

Jakie są rodzaje sniffingu?

Wyróżniamy dwa główne rodzaje sniffingu:

Sniffing pasywny

Sniffing pasywny polega na biernym nasłuchiwaniu i przechwytywaniu danych przesyłanych w sieci. Sniffer nie ingeruje w komunikację, a jedynie zbiera informacje, które są dostępne dla wszystkich urządzeń w danym segmencie sieci. Ten rodzaj sniffingu jest szczególnie skuteczny w sieciach opartych na koncentratorach (hubach), które rozsyłają pakiety do wszystkich podłączonych urządzeń.

Sniffing aktywny, zwany spoofingiem

Sniffing aktywny wymaga od atakującego podjęcia dodatkowych działań w celu uzyskania dostępu do przesyłanych danych. Atakujący może np. przeprowadzić atak ARP spoofing, który polega na podszywaniu się pod inne urządzenia w sieci i przekierowywaniu ruchu przez własny komputer. W ten sposób atakujący może przechwytywać dane nawet w sieciach opartych na przełącznikach (switchach), które domyślnie izolują komunikację pomiędzy portami.

W jakim celu przeprowadza się sniffing i spoofing?

Ataki te mogą służyć różnym celom, w zależności od intencji i motywacji atakującego. Najczęściej sniffing i spoofing są wykorzystywane do:

• Kradzieży poufnych danych, takich jak hasła, numery kart kredytowych, dane osobowe.
• Szpiegowania użytkowników i śledzenia ich aktywności w sieci.
• Pozyskiwania informacji biznesowych, tajemnic handlowych, danych klientów.
• Przeprowadzania ataków typu man-in-the-middle, np. w celu manipulacji przesyłanymi danymi.
• Analizy ruchu sieciowego pod kątem wykrywania luk i podatności w zabezpieczeniach.

Jakie zagrożenie niosą za sobą ataki spoofing?

Skutki ataków spoofingowych mogą być poważne, zarówno dla użytkowników indywidualnych, jak i dla firm czy organizacji. Wśród najważniejszych zagrożeń można wymienić:

• Utratę poufnych danych, które mogą zostać wykorzystane do kradzieży tożsamości, oszustw finansowych czy szantażu.
• Naruszenie prywatności i poufności komunikacji, np. poprzez wgląd w treść e-maili czy wiadomości błyskawicznych.
• Kompromitację systemów uwierzytelniania poprzez przechwycenie haseł i danych logowania.
• Możliwość dalszych ataków z wykorzystaniem zdobytych informacji, np. spersonalizowanego phishingu.
• Straty wizerunkowe i finansowe dla firm, które padły ofiarą wycieku danych.

Jak rozpoznać atak spoofingowy?

Rozpoznanie trwającego ataku przy użyciu technik sniffingu i spoofingu może być trudne, ponieważ przechwytywanie danych może odbywać się w sposób pasywny i niezauważalny dla użytkowników. Niektóre symptomy, które mogą wskazywać na obecność narzędzia i/lub urządzenia podsłuchowego w sieci, to:

• Spowolnienie działania sieci, zwiększone opóźnienia w komunikacji.
• Podejrzane wpisy w dziennikach zdarzeń na urządzeniach sieciowych.
• Nieoczekiwane zmiany w konfiguracji przełączników czy routerów.
• Wykrycie nieznanych urządzeń podłączonych do sieci, np. podczas skanowania portów.
• Alarmy generowane przez systemy wykrywania włamań (IDS) czy monitoringu sieci.

Zazwyczaj, gdy atakujący dostanie się do sieci to poprzez sniffing jest w stanie określić takie informacje jak częściowa konfiguracja sieci, rodzaj pakietów w sieci, niektóre adresy IP i nazwy komputerów, a czasami nawet użytkowników. To co może być kolejnym etapem to spoofing, czyli podszycie się pod jedną lub kilka stacji, czy serwerów, dzięki czemu atakujący przekierowuje ruch do siebie, do swojej maszyny, mogąc przechwytywać dane dużo bardziej wrażliwe. W większości przypadków najnowsze systemy monitoringu, a także odpowiednio skonfigurowane programy antywirusowe wykrywają i ostrzegają użytkowników o prowadzonym ataku albo wysyłają ostrzeżenie o podejrzeniu takich niepożądanych działań w sieci.

– Maciej Cieśla, Head of Cybersecurity, HackerU Poland

Jak zapobiec atakom sniffingowym i spoofingowym?

Aby skutecznie chronić się przed tego typu atakami, warto wdrożyć skupić się na kilku kluczowych praktykach:

W HackerU doskonale zdajemy sobie sprawę, jak ważna jest świadomość i przygotowanie organizacji na zagrożenia płynące z cyberprzestrzeni. Dlatego w naszej bogatej ofercie szkoleń z cyberbezpieczeństwa, zarówno dla firm, jak i osób prywatnych, kładziemy duży nacisk na zagadnienia związane ze sniffingiem i innymi technikami ataków sieciowych. Nasi doświadczeni trenerzy nie tylko przekazują niezbędną wiedzę teoretyczną, ale także uczą praktycznych umiejętności wykrywania, analizowania i zapobiegania atakom sniffingowym. Dzięki kompleksowym kursom HackerU, specjaliści IT i administratorzy sieci zdobywają kluczowe kompetencje, które pozwalają im skutecznie dbać o bezpieczeństwo wrażliwych danych i infrastruktury sieciowej w swoich organizacjach.

Źródła:

• https://cebrf.knf.gov.pl/encyklopedia/hasla/385-definicje/843-sniffing
• https://usosweb.umk.pl/kontroler.php?_action=katalog2%2Fprzedmioty%2FpokazPrzedmiot&kod=2752-BW-N2-2-PK