Czym są pentesty, czyli testy penetracyjne?

Testy penetracyjne (pentesty) to kontrolowane próby włamania do systemów informatycznych organizacji, mające na celu sprawdzenie poziomu ich bezpieczeństwa. Pentesterzy, czyli specjaliści przeprowadzający testy, używają tych samych metod i narzędzi co hakerzy, by znaleźć luki w zabezpieczeniach. 

Celem pentestów jest ocena skuteczności stosowanych zabezpieczeń, wykrycie podatności oraz sformułowanie rekomendacji, które pozwolą poprawić poziom cyberbezpieczeństwa firmy. Pentesty pozwalają zidentyfikować ryzyka przed właściwym atakiem, dzięki czemu można im zapobiec lub zminimalizować potencjalne szkody.

Jakie są rodzaje testów penetracyjnych?

Wyróżnia się 3 główne typy testów penetracyjnych:

• Testy czarnej skrzynki – pentester ma bardzo ograniczoną wiedzę na temat testowanych systemów, tak jak prawdziwy haker.
• Testy białej skrzynki – zespół testujący otrzymuje pełny dostęp do dokumentacji, konfiguracji, kodów źródłowych.
• Testy szarej skrzynki – model pośredni między powyższymi, z pewnym dostępem do informacji i dokumentów.

W praktyce często stosuje się kombinację kilku rodzajów testów, aby zapewnić gruntowną ocenę bezpieczeństwa IT.

Kto może przeprowadzić pentesty?

Testy penetracyjne powinny być realizowane przez wyspecjalizowane, zewnętrzne firmy, które zatrudniają certyfikowanych pentesterów. Tacy specjaliści posiadają zaawansowaną wiedzę z zakresu cyberbezpieczeństwa, metod ataków hakerskich oraz narzędzi testujących. 

Przeprowadzenie pentestów samodzielnie, bez odpowiednich kompetencji, może wyrządzić więcej szkód niż pożytku. Dlatego zawsze lepiej zlecić je profesjonalistom.

Kiedy należy przeprowadzić pentesty w firmie?

Oto najlepsze momenty na zaplanowanie testów penetracyjnych:

• Przed wdrożeniem nowego systemu informatycznego lub aplikacji
• Po zmianach w infrastrukturze IT lub modyfikacji konfiguracji zabezpieczeń
• Regularnie, np. raz w roku, aby sprawdzać poziom cyberbezpieczeństwa
• Po udanym cyberataku, by sprawdzić skuteczność wprowadzonych poprawek
• Przy audycie bezpieczeństwa, certyfikacji systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji itp.

Pentesty warto wykonywać cyklicznie, ponieważ oprogramowanie, systemy i zagrożenia zmieniają się bardzo dynamicznie.

Jaki jest efekt wykonania testów penetracyjnych?

Głównym rezultatem pentestów jest raport obejmujący m.in.:

• Wykaz wykrytych podatności i luk w zabezpieczeniach
• Szczegółowy opis metod ataku wykorzystanych przez pentesterów  
• Ocenę poziomu ryzyka dla każdej luki
• Rekomendacje poprawy bezpieczeństwa systemów IT

Na tej podstawie, w kontekście cybersecurity, firma może podjąć niezbędne działania naprawcze i wdrożyć zalecane rozwiązania bezpieczeństwa. To pozwoli znacząco zwiększyć odporność na cyberzagrożenia, wzmacniając ogólny poziom cyberbezpieczeństwa organizacji.

Jak często warto wykonywać testy penetracyjne?

Pentesty powinny być przeprowadzane okresowo, minimum raz w roku, najlepiej w połączeniu z audytem cyberbezpieczeństwa. Jest to zalecana częstotliwość w przypadku systemów o krytycznym znaczeniu dla działania firmy.

Niektóre organizacje decydują się na częstsze testy, np. raz na pół roku lub raz na kwartał. Pozwala to mieć jeszcze lepszy ogląd stanu cyberbezpieczeństwa oraz szybciej wykrywać potencjalne incydenty. Testy penetracyjne stanowią też często element ciągłego monitoringu bezpieczeństwa – wówczas są powtarzane w trybie ciągłym w odstępach np. tygodniowych lub miesięcznych.

Dlaczego wykonywanie pentestów jest tak istotne?

Regularne testy penetracyjne są kluczowe dla cyberbezpieczeństwa z kilku powodów:

• Pozwalają wykryć luki w zabezpieczeniach, zanim wykorzystają je hakerzy.
• Zwiększają świadomość ryzyka wśród pracowników i kadry zarządzającej. 
• Umożliwiają ocenę skuteczności istniejących zabezpieczeń.
• Wspierają decyzje o ulepszeniu systemów IT i polityk bezpieczeństwa.
• Ułatwiają spełnienie wymogów prawnych i norm, np. certyfikacji ISO 27001.

Dzięki systematycznemu przeprowadzaniu testów penetracyjnych i błyskawicznej reakcji na zidentyfikowane podatności, organizacje są w stanie istotnie wzmacniać swoje strategie cyberbezpieczeństwa. Regularne pentesty umożliwiają nie tylko wykrywanie i szybkie eliminowanie słabych punktów w systemach informatycznych, ale również pozwalają na ciągłe doskonalenie mechanizmów ochrony przed coraz bardziej zaawansowanymi cyberzagrożeniami. W efekcie stałe inwestycje w cyberbezpieczeństwo i proaktywne działania w obszarze testów penetracyjnych przyczyniają się do budowania bardziej odpornego i bezpiecznego środowiska cyfrowego w firmach.

Ile kosztuje przeprowadzenie testów penetracyjnych?

Koszt pentestów jest zróżnicowany i zależy od kilku czynników, m.in.:

Zazwyczaj za pentesty zapłacić trzeba od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Najlepiej skonsultować się z kilkoma firmami i porównać oferty. Warto mieć na uwadze, że inwestycja w testy penetracyjne zwraca się dzięki poprawie bezpieczeństwa i ochronie przed stratami, które mogą powodować ataki hakerskie.

Przekształć zagrożenia w ochronę – szkolenia cyberbezpieczeństwa i pentestów

Zapewnij swojej firmie przewagę w walce z cyberzagrożeniami dzięki dedykowanym szkoleniom z cyberbezpieczeństwa oferowanym przez HackerU. Specjalizujemy się w dostarczaniu zaawansowanych programów edukacyjnych, które przygotowują zespoły do skutecznego przeciwdziałania atakom hakerskim i zarządzania cyberbezpieczeństwem.

Nasze kursy, w tym te skoncentrowane na pentestach, są zaprojektowane, aby przekształcić Twoich pracowników w ekspertów cyberbezpieczeństwa, wyposażając ich w praktyczne umiejętności i wiedzę potrzebną do identyfikacji oraz neutralizacji zagrożeń. Z HackerU, Twoja firma zyska solidne fundamenty do budowania i utrzymywania mocnej bariery obronnej przeciwko atakom hakerskim, zapewniając bezpieczeństwo swoich danych i systemów. Wybierz szkolenie z cyberbezpieczeństwa w kontekście pentestów i dołącz do grona firm, które już dzisiaj stawiają na najlepsze praktyki w branży cyberbezpieczeństwa.

Źródła:

1. https://www.geotechnology.pl/blog/cyberbezpieczenstwo-w-sieci/
2. https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/004175
3. https://www.ey.com/pl_pl/cybersecurity/cyberbezpieczenstwo-jak-zadbac-o-bezpieczenstwo-w-sieci